آموزش نحوه رسوب زدایی و جرم گیری چای ساز
در میان وسایل خانگی، چای سازها یکی از پرکاربردترین لوازم هستند که البته مراقبت و نگهداری خاصی هم نیاز ندارند. تنها چیزی که باید به آن توجه شود، جرم گیری چای ساز است؛ زیرا بعد از مدتی مواد معدنی موجود در آب در داخل مخزن دستگاه رسوب می کنند. به همین دلیل این وسیله باید هر چند وقت یکبار بر اساس یک سری دستورالعمل ها رسوب زدایی شود. در ادامه این مقاله شما را با روش های مختلف این کار آشنا خواهیم کرد. البته بهتر است ابتدا در مورد علت رسوب گرفتن یک چای ساز و تمیز کردن آن صحبت کنیم.
علت رسوب گرفتن چای ساز چیست؟
مواد معدنی مثل منیزیم و کلسیم در داخل آب آشامیدنی وجود دارند که متأسفانه به هیچ عنوان تبخیر نمی شوند. به همین دلیل هم در چای ساز ته نشین و به مرور تبدیل به رسوب می شوند. معمولا در مناطقی که آب سخت با PH بالاتری دارند، این تجمع رسوب سریعتر اتفاق می افتاد. از طرفی اگر بیشتر از نیاز آب داخل چای ساز ریخته شود، بیشتر رسوب خواهد گرفت.
شاید یکی دیگر از دلایل رسوب گرفتن چای ساز، فلزی بودن مخزن یا ظرف داخلی آن باشد که مستقیماً با آب در تماس است. تمیز نکردن منظم چای ساز هم می تواند باعث ایجاد گچ در جداره داخلی آن شود.
چرا باید چای ساز را تمیز کنیم؟
اولین علت تمیز کردن و جرم گیری چای ساز، حفظ طعم و رنگ چای است. وجود رسوب در کتری دستگاه باعث می شود املاح با آب حل شوند و طعم چایتان را کمی شور یا تلخ کنند. به علاوه آب لوله کشی به خودی خود حاوی فلزات سنگین است و اگر در دستگاه هم تجمع پیدا کند، با هر بار نوشیدن چای مقدار بیشتری از آن در آب حل و وارد بدنتان خواهد شد. تأثیراتی که این عناصر به مرور روی سلامتیتان می گذارند گاهی واقعا آزاردهنده خواهند بود، یک نمونه آن ایجاد سنگ در کلیه هاست.
تجمع رسوب می تواند در دراز مدت روی کارایی خود دستگاه هم تاثیر بگذارد. مثلا ممکن است سوراخ محل ریختن آب جوش را تنگ کند و اجازه ندهد آب به خوبی از آن خارج شود. یا حتی باعث افزایش نقطه جوش و در نتیجه طولانی تر شدن زمان جوشیدن آب شود که بر طول عمر چای ساز تاثیر خواهد گذاشت.
اکثر چای سازها یک صفحه دارند که روی المنت دستگاه را می پوشاند اما اگر چنین چیزی وجود نداشته باشد، رسوب آهک باعث افت کارایی و در مواقعی سوختن آن خواهد شد. توصیه می کنیم راهنمای خرید چای ساز را بررسی کنید تا با ویژگی های آن بیشتر آشنا شوید.
چند وقت یکبار باید چایی ساز را جرم گیری کنیم؟
ابتدا باید ببینید که چقدر از چای ساز استفاده می کنید. اگر هر روز دستگاه را روشن می کنید، توصیه می کنیم حداقل آخر هر فصل آن را جرم گیری کنید. البته اگر ساکن مناطقی هستید که آب سخت و گچی دارد، این کار باید ماهی یکبار انجام شود. اگر کارتریج فیلتر آب دستگاه قابلیت تعویض یا تمیز کردن دارد، بهتر است طبق توصیه شرکت سازنده که در کاتالوگ قید شده است یا یک بار در ماه آن را تمیز کنید.
6 روش رسوب زدایی کتری چایساز
قبل از پرداختن به بقیه مقاله، توصیه می کنیم چای ساز را آخر شب یا زمانی تمیز کنید که حداقل به مدت چند ساعت نیازی به آن نخواهید داشت. علت هم این است که گاهی لازم است کتری برای چند ساعت خیس بخورد.
خوشبختانه روش های تمیز کردن چای ساز با مواد مختلف بسیار آسان و بی دردسر است. در ادامه همراهمان باشید تا در مورد هر کدام توضیح دهیم.
تمیز کردن چای ساز با سرکه سفید و آب
سرکه به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، جز یکی از بهترین پاک کننده های خانگی به حساب می آید. در ادامه در مورد تاثیر سرکه در جرم گیری چای ساز شیشه ای هم خواهیم گفت، اما باید بدانید این ماده برای هر جنس کتری مناسب است. سرکه برخلاف جرم گیرهای بازاری، شیمیایی و مضر نیست. روش کار ساده و به صورت زیر است:
- نصف کتری را با آب و نصف دیگرش را با سرکه پر کنید. حواستان باشد سطح مایع باید هم لب به لب با رسوبات گچی داخل ظرف باشد.
- بعد از نیم ساعت که خوب مخلوط جوشید، دستگاه را خاموش کنید و بگذارید بیست دقیقه بماند.
- سپس یک برس یا مسواک بردارید و داخل ظرف بکشید. حواستان باشد جاهایی مثل سوراخ لوله کتری که گچ رخنه کرده از دستتان در نروند.
- داخل کتری را چند بار آب بکشید تا خرده گچ ها تخلیه شوند.
یادتان باشد اگر دیر به فکر تمیز کردن چای ساز افتاده اید، دوباره باید همین فرایند را با سرکه تکرار کنید تا نتیجه دلخواه حاصل شود.
از بین بردن رسوب چایساز با جوش شیرین
اگر شما بهترین مارک چای ساز را هم خریده باشید، باز هم نمی توانید از تمیز کردن آن فرار کنید. البته خوشبختانه می توانید حتی با جوش شیرینی که در خانه دارید هم جرم گیری چای ساز را انجام دهید. این کار را می توان به دو روش انجام داد:
راه حل اول
- نیم لیتر آب را با یک قاشق چایخوری با هم ترکیب کنید و داخل کتری بریزید.
- بگذارید 30 دقیقه بجوشد.
- سپس دستگاه را خاموش کنید و بگذارید 15 دقیقه استراحت کند. (اگر مایل بودید، می توانید با مسواک داخل کتری را بسایید.)
- در آخر محتویات را بیرون ریخته و داخل چای ساز را چند بار آب بکشید.
راه حل دوم
- روی یک قاشق غذاخوری جوش شیرین کمی آب بریزید و هم بزنید.
- در نهایت باید یک خمیر درست شود.
- کمی از آن را روی مسواک ریخته و روی رسوبات بکشید تا از بین بروند.
- داخل کتری را آب بکشید.
تمیز کردن رسوب چایساز با لیموترش و آب
برای تمیز کردن چای ساز با این خوراکی باید مراحل زیر را طی کنید:
- یک لیموی بزرگ را به صورت حلقه ای برش دهید و داخل کتری بریزید.
- داخل ظرف را تا جایی که رسوب گرفته، آب بریزید.
- بگذارید مخلوط 30 دقیقه بجوشد.
- نیم ساعت زیر کتری را خاموش کنید و بگذارید جرم ها کنده شوند.
- در آخر کتری را خالی و آب بکشید.
البته شاید لازم شود این کار را چندین بار تکرار کنید تا تمام گچ ها از دیواره ظرف کنده شوند. برای تسریع کار از مسواک هم می توانید استفاده کنید.
از بین بردن رسوب با سیب زمینی و زاج سفید
چه کسی فکرش را می کرد از سیب زمینی بتوان برای جرم گیری چای ساز استفاده کرد؟ شاید عجیب باشد اما شدنی است. لازم است:
- دو یا سه عدد سیب زمینی (بسته به حجم کتری) را رنده کنید و با آب داخل مخزن بریزید.
- بگذارید مخلوط حدود سی دقیقه بجوشد.
- حالا باید کمی زاج سفید کوبیده شده داخل مخلوط بریزید و بگذارید همانقدر دیگر بجوشد.
- در نهایت محتویات داخل کتری را تخلیه و داخلش را با مایع ظرفشویی و اسکاچ خوب بشویید.
پوست هندوانه جهت جرمگیری چای ساز
معمولاً از مواد اسیدی و خشن برای رسوب زدایی چای ساز استفاده می شود اما اگر بگوییم که پوست هندوانه هم برای این منظور کاربرد دارد، تعجب خواهید کرد. شما باید:
- پوست این میوه را جدا و خرد کنید.
- حالا به اندازه گنجایش کتری از این پوسته ها و در آخر آب بریزید.
- حالا بگذارید 30 دقیقه بجوشد. به همین راحتی رسوبات آهکی داخل کتری حل خواهند شد.
جرم گیری چای ساز شیشه ای
رسوب و جرم معمولاً روی چای سازهای شیشه ای بیشتر به چشم می خورد به همین دلیل باید هر هفته تمیز شود. با توجه به حساس بودن شیشه معمولا باید از محلول های خاصی برای این منظور استفاده شود. پایه ثابت حلال های جرم گیری چای ساز سرکه است. بیایید اول در مورد این محلول خانگی توضیح دهیم.
جرم گیری چای ساز به کمک سرکه سفید
کافی است کمی سرکه را با آب داغ ترکیب و داخل دستگاه بریزید طوری که مخزن آب تا خط آهک بسته، پر شود. سپس اجازه بدهید سه چهار دقیقه ای غل بزند تا گچ ها شل شوند. پس از جوشیدن کتری را خاموش کنید و اجازه بدهید سرد شود. بهتر است محتویات داخل ظرف چند ساعت به حال خود بمانند. در آخر هم چای ساز بلوری را با یک اسفنج یا برس نرم و مایع ظرفشویی بشویید تا بوی نامطبوع آن از بین برود.
اما دو ماده خاص هم وجود دارد که برای جرم گیری چای ساز شیشه ای کاربرد دارند؛ استونیا و محلول های فروشگاهی.
رسوب زدایی چایساز با استونیا
استونیا یک ماده شیمیایی است و به همان روشی که در مورد سرکه گفته شد، چای ساز را رسوب گیری می کند.
رسوب گیری با محلول های فروشگاهی
محلول های تمیزکننده مخصوص که در فروشگاه ها به فروش می رسند و دستورالعمل مشخصی برای رسوب زدایی چای ساز دارند. فقط باید روی بسته محصول را بخوانید.
علت چربی بستن روی چایی
ممکن است با مشاهده چربی که روی فنجان چایتان به وجود می آید، خودتان را سرزنش کنید که چرا ظرف ها را تمیز نشسته اید یا به کثیف بودن خود چای شک کنید! اما علت چیزی نیست جز رسوب کتری یا چای سازتان! طبق تحقیقات به عمل آمده چربی روی چای حدود 15 تا 25 درصد از کربنات کلسیم تشکیل شده است. این ماده که معمولاً جزئی از آب لوله کشی است، می تواند به صورت رسوب در دستگاهتان جا خوش کند و با هر بار درست کردن چای به صورت چربی خودی نشان دهد. برای نوشیدن چای شفاف و خوش عطر توصیه می کنیم از آب تصفیه شده استفاده کنید.
نکات نگهداری از چای ساز
شاید بتوان سختی کندن گچ های چسبیده به دیواره داخلی چای ساز را با هواگیری اسپرسوساز مقایسه کرد. هر دو کار نیازمند صرف زمان هستند اما پروسه ساده ای دارند. اما شما مجبورید برای این که دستگاهتان عمر بیشتری داشته باشد و بتوانید چای باکیفیت تری با آن نوش جان کنید، این نکات را رعایت کنید:
- در کل بهتر است بعد از هر بار استفاده و یا آخر شب، آبی که داخل کتری باقی مانده است را تخلیه کنید. درست است که آبی در حال جوشیدن نیست اما ماندن این ماده پر از املاح در ظرف، باعث تجمع رسوبات خواهد شد. شما می توانید از این آب برای شست و شو یا آبیاری گل ها استفاده کنید تا اسراف نشود.
- علاوه بر پاکسازی داخل دستگاه، بهتر است بیرون آن را هم تمیز کنید. این کار مانع از ساییدن سطح کتری و نو ماندن آن می شود.
- سعی کنید داخل مخزن دستگاه آب تصفیه شده بریزید.
- برای اینکه رسوبات آهکی در کتری چای سازتان تجمع نکنند، بهتر است همیشه یک توپ سیمی استیل کف کتری بیندازید. این سیم رسوبات را به جذب خودش می کند.
خداحافظی با رسوب چای ساز
همانطور که دیدید روش های زیادی برای جرم گیری چای ساز وجود دارد که خیلی سریع آن را مثل روز اولش خواهند کرد. اما به قول قدیمی ها چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی! اگر از همان ابتدا که این دستگاه را می خرید و به برق می زنید، نکاتی که گفته شد را در مورد رعایت کنید، کمتر مجبور به رسوب زدایی آن خواهید شد.