آیا تا به حال با کاهش سرعت یا کندی در عملکرد لپ تاپ خود مواجه شده اید؟ این مشکل ممکن است به دلیل انباشت فایل های موقتی و حافظه کش ایجاد شود. پاک کردن کش لپ تاپ یکی از ساده ترین و مؤثرترین روش ها برای افزایش سرعت سیستم و آزادسازی فضای ذخیره سازی است. در این مقاله جامع از فروشگاه اینترنتی فرفره، به روش های گوناگون پاک کردن کش لپ تاپ های ویندوز و مک می پردازیم و نکاتی برای بهینه سازی عملکرد دستگاه ارائه می دهیم.
کش (Cache) به مجموعه ای از داده های موقتی گفته می شود که توسط سیستم عامل یا برنامه ها برای سرعت بخشیدن به عملکرد دستگاه ذخیره می شوند. این داده ها شامل فایل های موقتی، تنظیمات برنامه ها، و داده های مربوط به مرورگرها هستند که در پس زمینه سیستم ذخیره می شوند.
چرا کش وجود دارد؟
کش به سیستم کمک می کند تا داده های پرکاربرد را سریع تر در دسترس قرار دهد. برای مثال:
هنگام باز کردن یک برنامه، داده های کش شده آن برنامه سریع تر از داده های جدید بارگذاری می شوند.
در مرورگرها، کش به بارگذاری سریع تر صفحات وب کمک می کند.
کاربرد و اهمیت حافظه Cache چیست؟
کش نقشی حیاتی در بهبود عملکرد دستگاه ایفا می کند. در این بخش به اهمیت آن و همچنین مواردی که ممکن است مشکل ساز شوند، می پردازیم.
فواید حافظه کش
افزایش سرعت بارگذاری: کش به دستگاه کمک می کند تا اطلاعات مورد نیاز را سریع تر بازیابی کند.
کاهش مصرف پهنای باند: با ذخیره فایل ها، نیاز به دانلود مجدد داده ها کاهش می یابد.
افزایش بهره وری برنامه ها: برنامه ها با استفاده از داده های کش می توانند سریع تر اجرا شوند.
مشکلات مرتبط با کش
عدم به روزرسانی اطلاعات: کش قدیمی ممکن است داده های منسوخ را به جای داده های جدید نشان دهد.
پر شدن فضای دیسک: حجم زیاد کش می تواند فضای ذخیره سازی را محدود کند و سرعت سیستم را کاهش دهد.
ایجاد خطاهای سیستمی: کش خراب می تواند باعث بروز خطاهای غیرمنتظره در عملکرد برنامه ها شود.
کاهش فضای ذخیره سازی: فایل های کش در صورت مدیریت نشدن می توانند حجم زیادی از فضای دیسک را اشغال کنند.
کندی سیستم: کش قدیمی یا خراب ممکن است باعث اختلال در عملکرد سیستم شود.
مشکلات امنیتی: داده های ذخیره شده در کش ممکن است شامل اطلاعات حساس باشند که در صورت دسترسی افراد غیرمجاز، خطرناک خواهند بود.
چه اطلاعاتی در کش لپ تاپ ذخیره خواهد شد؟
کش معمولاً شامل داده های زیر است:
فایل های موقتی سیستم عامل: این فایل ها توسط سیستم برای انجام وظایف روزمره ذخیره می شوند.
کش مرورگرها: شامل تاریخچه وب گردی، کوکی ها و تصاویر صفحات بازدید شده است.
کش برنامه ها: برنامه ها از کش برای ذخیره تنظیمات و داده های موقتی استفاده می کنند.
مثال های عملی از کش
در مرورگر Chrome، کش شامل فایل های دانلود شده از وب سایت ها است که برای بارگذاری مجدد صفحات استفاده می شود.
در برنامه Adobe Photoshop، فایل های کش شامل اطلاعات پروژه های اخیر و پیش نمایش ها است.
برای یادگیری جزئیات بیشتر درباره نحوه بررسی مشخصات لپ تاپ خود، می توانید مقاله تشخیص مقدار حافظه لپ تاپ را بخوانید.
تفاوت بین حافظه پنهان گوشی و حافظه پنهان لپ تاپ چیست؟
حافظه کش در گوشی و لپ تاپ به منظور مشابهی استفاده می شود، اما تفاوت هایی نیز وجود دارد:
حجم داده ها: کش لپ تاپ معمولاً حجم بیشتری از داده ها را ذخیره می کند.
نوع داده ها: در گوشی ها بیشتر کش مربوط به اپلیکیشن ها و مرورگرها است، در حالی که در لپ تاپ ها کش شامل داده های سیستمی و برنامه های پیچیده تر می شود.
روش پاک کردن: پاک کردن کش در گوشی ها معمولاً ساده تر است و از طریق تنظیمات انجام می شود، اما در لپ تاپ نیاز به دسترسی به ابزارهای مدیریت فایل دارید.
اگر از گوشی هوشمند برای مرور وب یا انجام کارهای روزمره استفاده می کنید، ممکن است حافظه کش در آن نیز فضای زیادی اشغال کرده باشد. در این صورت، پیشنهاد می کنیم مقاله پاک کردن حافظه پنهان گوشی شیائومی را مطالعه کنید تا از روش های مشابه برای مدیریت کش در گوشی خود نیز بهره ببرید. برای اطلاعات بیشتر درباره پاک کردن حافظه گوشی سامسونگ نیز می توانید، مقاله حذف کش سامسونگ را بررسی نمایید.
چطور کش لپ تاپ ویندوزی را پاک کنیم؟
پاک کردن کش ویندوز یکی از مراحل مهم برای بهبود عملکرد سیستم است. این عملیات نه تنها به آزادسازی فضای ذخیره سازی کمک می کند، بلکه باعث افزایش سرعت و بهینه سازی سیستم نیز می شود. روش های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد که در ادامه به صورت جزئی توضیح داده شده است:
استفاده از ابزارDisk Cleanup
یکی از ابزارهای داخلی ویندوز برای پاک سازی کش و فایل های موقتی، Disk Cleanup است. این ابزار بسیار ساده و کاربردی می باشد.
مراحل انجام:
روی درایو C کلیک راست کرده و گزینه “Properties” را انتخاب کنید.
روی دکمه “Disk Cleanup” کلیک کنید.
فایل های موقتی مانند Temporary Files و Thumbnails را انتخاب کنید.
گزینه OK را بزنید تا فایل ها حذف شوند.
حذف فایل های موقتی از پوشهTemp
پوشه Temp محل ذخیره فایل های موقتی است که توسط سیستم و برنامه ها ایجاد می شود.
مراحل انجام:
کلیدهای Win + R را فشار دهید تا پنجره Run باز شود.
عبارت %temp% را تایپ کرده و Enter بزنید.
تمامی فایل ها و پوشه های موجود در این مسیر را انتخاب کرده و حذف کنید.
ممکن است برخی فایل ها در حال استفاده باشند و حذف نشوند، این موارد را نادیده بگیرید.
پاک کردن کش مرورگرها
مرورگرهای وب معمولاً حجم زیادی از حافظه کش را به خود اختصاص می دهند. پاک کردن کش آن ها می تواند سرعت مرورگر و سیستم را افزایش دهد.
مراحل انجام در مرورگر Chrome:
مرورگر Chrome را باز کنید.
به منوی سه نقطه بالا سمت راست بروید و گزینه Settings را انتخاب کنید.
در بخش Privacy and Security، روی “Clear Browsing Data” کلیک کنید.
گزینه Cached Images and Files را انتخاب کرده و Clear Data را بزنید.
استفاده ازStorage Sense
در ویندوز 10 و 11، قابلیت Storage Sense به شما این امکان را می دهد که فایل های موقتی را به صورت خودکار حذف کنید.
مراحل فعال سازی:
به Settings بروید و گزینه System را انتخاب کنید.
به بخش Storage بروید و Storage Sense را فعال کنید.
تنظیمات را مطابق نیاز خود سفارشی کنید تا فایل های موقتی و کش به صورت دوره ای حذف شوند.
استفاده ازPowerShellبرای حذف کش
برای کاربران حرفه ای، استفاده از PowerShell می تواند یک روش سریع و کارآمد باشد.
این دستور تمامی فایل های موقتی موجود در پوشه Temp ویندوز را حذف می کند.
چگونه حافظه کش مک بوک را پاک کنیم؟
حافظه کش سیستم مک بوک با گذر زمان می تواند فضایی از حافظه ذخیره سازی شما را اشغال کند و عملکرد دستگاه را کاهش دهد. با پاک کردن کش، می توانید فضای بیشتری آزاد کنید و سرعت دستگاه خود را افزایش دهید. در ادامه، مراحل پاک کردن کش در مک بوک به صورت کامل و با توضیحات جزئی تر ارائه شده است:
پاک کردن کش به صورت دستی
پاک کردن کش لپ تاپ به صورت دستی، یکی از روش های مؤثر برای حذف فایل های غیرضروری است. برای پاک کردن کش مک بوک مراحل زیر را دنبال کنید:
Finder را باز کنید: ابتدا از نوار ابزار مک، Finder را باز کنید.
رفتن به پوشه Library:
کلید Command + Shift + G را فشار دهید.
در کادر باز شده، عبارت ~/Library را وارد کرده و Enter بزنید.
باز کردن پوشه Caches:
در پوشه Library، به دنبال فولدر Caches بگردید.
فایل ها و پوشه های داخل آن را بررسی کنید و موارد غیرضروری را حذف کنید.
نکته: اگر نمی دانید کدام فایل ها را حذف کنید، بهتر است از حذف کلی اجتناب کرده یا یک نسخه پشتیبان تهیه کنید.
حذف کش مرورگر Safari
مرورگر Safari در مک بوک، داده های بسیاری را در حافظه کش خود ذخیره می کند. پاک کردن این داده ها می تواند سرعت بارگذاری صفحات وب را افزایش دهد.
باز کردن Safari: مرورگر Safari را باز کنید.
رفتن به تنظیمات پیشرفته (Advanced):
از منوی Safari، وارد بخش Preferences شوید.
روی تب Advanced کلیک کنید و گزینه “Show Develop menu in menu bar” را فعال کنید.
پاک کردن کش:
از منوی Develop که در نوار ابزار Safari ظاهر شده است، گزینه “Empty Caches” را انتخاب کنید.
استفاده از ابزارهای داخلی macOS
سیستم عامل macOS ابزارهایی داخلی برای مدیریت و پاک سازی فایل های غیرضروری ارائه می دهد. این ابزارها به شما کمک می کنند تا بدون نیاز به روش های دستی، حافظه کش را مدیریت کنید:
Disk Utility:
به منوی Applications > Utilities بروید و Disk Utility را باز کنید.
گزینه Manage را انتخاب کنید تا لیستی از فایل های غیرضروری نمایش داده شود.
فایل های پیشنهادی را برای حذف انتخاب کنید.
پاک کردن یکسره حافظه کش ویندوز
برای پاک کردن تمامی کش های سیستم به صورت یکجا می توانید از ابزارهای زیر استفاده کنید:
CCleaner: ابزاری مؤثر برای مدیریت فایل های موقتی و حذف کش.
Storage Sense: قابلیت داخلی ویندوز که به مدیریت خودکار فایل های موقتی کمک می کند.
ترفندهای پاک کردن کش ویندوز 10
ویندوز 10 ابزارها و قابلیتهای مختلفی را برای کاربران فراهم کرده است تا کش و فایلهای موقتی را پاک کنند. در این بخش به برخی از مفیدترین ترفندها اشاره میکنیم:
پاکسازی حافظه مرورگرها: مرورگرها میتوانند حجم قابل توجهی از دادههای کش را ذخیره کنند. برای پاکسازی این حافظه میتوانید از قابلیت Clear Browsing Data در مرورگرهایی مانند Chrome، Firefox یا Edge استفاده کنید.
غیرفعال کردن قابلیت Fast Startup: این ویژگی در ویندوز 10 ممکن است باعث ایجاد فایلهای کش غیرضروری شود. با غیرفعال کردن آن از مسیر Control Panel > Power Options میتوانید از ذخیره فایلهای موقتی جلوگیری کنید.
استفاده از ویژگی Troubleshooter ویندوز: این ابزار داخلی میتواند مشکلات مربوط به کش و فایلهای موقتی را شناسایی و برطرف کند.
پیکربندی دستی Cache Limit: در مرورگرها یا ابزارهای خاص ویندوز، میتوانید میزان فضای اختصاص داده شده به کش را محدود کنید تا از اشغال بیش از حد فضای ذخیرهسازی جلوگیری شود.
پاک کردن History و Temporary Files در تنظیمات ویندوز: از طریق مسیر Settings > System > Storage میتوانید فایلهای موقتی و تاریخچه سیستم را پاک کنید.
نحوه حذف کش در ویندوز 11
در ویندوز 11، علاوه بر روش های بالا، می توانید از قابلیت Storage Sense استفاده کنید:
به تنظیمات رفته و Storage را انتخاب کنید.
Storage Sense را فعال کنید تا کش و فایل های موقتی به صورت خودکار حذف شوند.
برخی از کاربران ترجیح می دهند از ابزارهای شخص ثالث برای مدیریت کش استفاده کنند. این ابزارها امکانات پیشرفته ای را ارائه می دهند که ممکن است در روش های دستی یا ابزارهای داخلی موجود نباشند. در ادامه، به چند نمونه از این نرم افزارها اشاره می کنیم:
CCleaner
این نرم افزار یکی از محبوب ترین ابزارهای مدیریت فایل های موقتی است که برای سیستم عامل های ویندوز و مک قابل استفاده است.
ویژگی ها:
حذف کش مرورگرها و سیستم عامل.
مدیریت فایلهای غیرضروری و برنامههای نصب شده توسط کاربر.
افزایش سرعت دستگاه از طریق پاک سازی دقیق.
مزایا: رابط کاربری ساده و دسترسی به امکانات رایگان.
معایب: در نسخه رایگان امکانات محدودتری نسبت به نسخه حرفه ای دارد.
BleachBit
این ابزار متن باز و رایگان، گزینه ای مناسب برای حذف فایل های موقتی در ویندوز و لینوکس است.
ویژگی ها:
حذف داده های کش و فایل های قدیمی.
جلوگیری از ردیابی داده های خصوصی.
سبک و بدون نیاز به منابع سیستمی زیاد.
مزایا: رایگان و بدون نیاز به پرداخت هزینه.
معایب: ممکن است رابط کاربری آن برای برخی کاربران پیچیده به نظر برسد.
Advanced SystemCare
نرم افزاری قدرتمند برای بهینه سازی عملکرد سیستم که به شما امکان می دهد فایل های موقتی و کش را به صورت حرفه ای مدیریت کنید.
ویژگی ها:
پاک سازی خودکار فایل های موقتی.
بهینه سازی کلی عملکرد سیستم.
محافظت از حریم خصوصی کاربران.
مزایا: مناسب برای کاربران حرفه ای که به دنبال ابزارهای پیشرفته هستند.
معایب: نسخه کامل نرم افزار نیازمند خرید لایسنس است.
معایب استفاده از ابزارهای شخص ثالث
با وجود مزایای بسیار، استفاده از ابزارهای شخص ثالث ممکن است معایبی نیز داشته باشد که باید به آن ها توجه کرد:
احتمال حذف اشتباه فایل های ضروری: برخی از این ابزارها ممکن است فایلهای مهم سیستم یا دادههای شخصی شما را به اشتباه حذف کنند. بنابراین بهتر است قبل از استفاده، تنظیمات را به دقت بررسی کنید.
هزینه: بسیاری از ابزارهای شخص ثالث نسخه رایگان با امکانات محدود دارند و برای دسترسی به امکانات کامل باید هزینه پرداخت کنید.
وابستگی به نرم افزار: استفاده مکرر از این ابزارها ممکن است باعث وابستگی کاربر به آن ها شود و مهارت های مدیریت دستی را کاهش دهد.
سخن پایانی
اگر حس میکنید که لپتاپ شما دیگر به سرعت و کارایی سابق عمل نمیکند، ممکن است زمان آن رسیده باشد که برخی تنظیمات را بهینه کنید. یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها برای افزایش سرعت و بهبود عملکرد دستگاه، پاک کردن کش است. این کار نه تنها فضای ذخیرهسازی شما را آزاد میکند، بلکه به کلیت سیستم نیز کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشد.
با پیروی از روشهای معرفی شده در این مقاله و رعایت نکات پیشگیرانه، میتوانید حداکثر بهرهبرداری را از لپتاپ خود داشته باشید. اما اگر با وجود این اقدامات هنوز با مشکلات عملکردی مواجه هستید و حافظه لپتاپ شما همچنان پر و سیستم کند است، شاید زمان آن رسیده باشد که به خرید لپتاپ جدید فکر کنید.
در این صورت، انتخاب یک لپتاپ بهروز و قدرتمند میتواند به شما تجربهای به مراتب بهتر از کار با دستگاههای قدیمی را ارائه دهد.