گیت هاب چیست؟ آموزش نحوه استفاده از گیت هاب

گیت هاب را می توان همچون دفترچه خاطراتی دانست که هر تغییر در پروژه های نرم افزاری را با جزئیات ثبت می کند و امکان برگشت به نسخه های گذشته را میسر می سازد. شاید برایتان پیش آمده باشد که پس از چند روز کار روی یک پروژه، متوجه شوید تغییری اشتباه بوده و کاش می شد به قبل از آن بازگشت؛ یا هنگام همکاری با هم تیمی ها، هماهنگی نسخه ها شما را سردرگم کرده باشد. 

حتی اگر مدیریت یک فروشگاه اینترنتی را بر عهده داشته باشید، حفظ نسخه ی کدِ پرتال با استفاده از گیت هاب به شما اطمینان خاطر می دهد. در این مقاله، با نگاهی عمیق به گیت هاب، نحوه بهره برداری از قابلیت هایش و تفاوتش با سایر سرویس ها آشنا خواهیم شد.

گیت هاب چیست؟

گیت هاب بستری است که بر پایه ی سیستم کنترل نسخه  گیت ساخته شده و به توسعه دهندگان اجازه می دهد مخازن (repository) خود را در فضای ابری میزبانی کنند. هر مخزن شامل تاریخچه ای از کامیت ها است که نشان می دهد چه کسی، چه زمانی و چه تغییری در کد ایجاد کرده است. این قدم به قدم ثبت تغییرات باعث می شود:

• مدیریت تاریخچه: تمام نسخه های قبلی در دسترس بوده و قابلیت بازگشت به هر نقطه وجود دارد.
• همکاری تیمی: شاخه سازی (branch) و ادغام تغییرات (merge) بدون تداخل انجام می شود.
• شفافیت پروژه: با درخواست pull request و بررسی کد، نقد و ارزیابی تغییرات در قالب یک فرایند ساخت یافته صورت می گیرد.

با توجه به این ویژگی ها، بسیاری از سازمان ها و توسعه دهندگان مستقل، روند کاری خود را حول گیت هاب شکل داده اند و آن را قلب تپنده ی مدیریت پروژه های نرم افزاری می دانند.

مزایای GitHub

استفاده از GitHub فراتر از میزبانی مخازن است و طیف وسیعی از امکانات را برای بهبود کیفیت و سرعت توسعه فراهم می کند:

• یکپارچگی CI/CD

با تعریف Workflows در GitHub Actions، پس از هر کامیت یا ادغام شاخه، تست های خودکار اجرا و بسته نهایی (artifact) ساخته می شود. این کار باعث می شود توسعه دهندگان سریع تر به بازخورد برسند و احتمال بروز خطا در نسخه های منتشر شده کاهش یابد.

• مستندسازی ساختاریافته

فایل های README، Wiki و Pages به شما امکان می دهند تا راهنمای استفاده، معماری و دستورالعمل های نصب را مستقیماً همراه کد در یک مکان داشته باشید.

• مدیریت مسائل و وظایف

سیستم Issues و Project Boards شبیه تخته کانبان، به ردیابی باگ ها، پیشنهادات و برنامه ریزی وظایف کمک می کند. با برچسب گذاری و تخصیص کاربران، شفافیت تیمی افزایش می یابد.

• جامعه متن باز گسترده

GitHub با جامعه ای بالغ بر چند ده میلیون کاربر، بزرگترین میزبان پروژه های متن باز است. مشارکت کنندگان می توانند با فورک کردن مخزن، تغییرات خود را پیشنهاد دهند و در پیشرفت پروژه نقش ایفا کنند.

چگونه از گیت هاب استفاده کنیم؟

برای شروع عملی کار با گیت‌هاب، لازم است ابتدا مراحل پایه‌ای را طی کنید تا بتوانید مخزن خود را ایجاد کرده، تغییرات را ثبت و کنترل کنید. در ادامه گام‌به‌گام این فرایند را مرور می‌کنیم.

• ثبت نام و ایجاد مخزن

با مراجعه به وب سایت GitHub و ساخت یک حساب کاربری، می توانید مخزن جدیدی بسازید. در این مرحله می توانید تعیین کنید مخزن عمومی باشد یا خصوصی.

• نصب و پیکربندی گیت

پس از نصب Git روی کامپیوتر، نام و ایمیل خود را تعریف کنید:
git config –global user.name “نام شما”

git config –global user.email “you@example.com”

• کلون کردن مخزن

مخزن را به صورت محلی روی سیستم خود کلون کنید:
git clone https://github.com/username/repo.git

cd repo

• کار با شاخه ها و کامیت ها

ایجاد شاخه جدید:
git checkout -b feature/new-feature

افزودن تغییرات و کامیت:
git add

git commit -m “توضیح تغییرات”

ارسال به مخزن آنلاین:
git push origin feature/new-feature

• درخواست Pull Request

پس از پوش کردن شاخه، در صفحه GitHub می توانید pull request باز کنید تا تغییرات شما پیش از ادغام بررسی شوند.

هرچقدر پروژه بزرگ تر شود، استفاده از گیت هاب برای هماهنگی و خودکارسازی فرایندها اهمیت بیشتری پیدا می کند. با استفاده از گیت هاب می توانید تست ها، تحلیل کیفیت کد و انتشار نسخه ها را در تنظیمات مخزن خود تعریف کرده و از ابزارهای توسعه یافته ی این پلتفرم بهره مند شوید.

گیت هاب برای اندروید

اگر در حال توسعه اپلیکیشن های اندرویدی هستید، GitHub تعامل مستقیم با Android Studio را ممکن می سازد. از طریق افزونه گیت در IDE می توانید مخزن را کلون کرده، شاخه بسازید و تغییرات را بدون ترک محیط توسعه پوش کنید. همچنین GitHub Actions به شما این امکان را می دهد که پس از هر ادغام، تست های واحد و رابط کاربری را اجرا کرده و بسته APK را برای تست در دسترس قرار دهید. مطالعه مقاله بهترین اپلیکیشن های کدنویسی برای اندروید می تواند ابزارهای موبایلی بیشتری برای این منظور پیشنهاد کند.

تفاوت گیت هاب و گیت لب

اگرچه GitHub و GitLab هر دو سرویس های میزبانی مخازن گیت هستند، اما در چند جنبه کلیدی با هم متفاوت اند:

• میزبانی خصوصی و عمومی

GitLab گزینه های رایگان برای میزبانی خصوصی و حتی امکان نصب بر روی سرور سازمانی را از ابتدا در اختیار شما قرار می دهد، در حالی که GitHub سابقاً به نسخه های خصوصی رایگان محدود بود (اما با تغییرات اخیر، مخازن خصوصی رایگان گسترده شده اند).

• ابزارهای داخلی CI/CD

GitLab از همان ابتدا یک ابزار CI/CD یکپارچه داشت؛ GitHub Actions اما در سال های اخیر اضافه شده و به سرعت در حال گسترش است.

• رابط کاربری و جامعه

به دلیل قدمت و محبوبیت، GitHub دارای جامعه ای بزرگ تر است و یافتن مشارکت کنندگان متن باز در آن ساده تر است؛ اما GitLab نیز با امکانات متنوع و قابل نصب درون سازمانی، در میان سازمان ها طرفداران خاص خود را دارد.

• هزینه و مقیاس پذیری

اگر پیش از انتخاب گسترده، نیاز دارید دستگاه خود را برای پروژه های بزرگ آماده کنید، پیشنهاد می کنیم نگاهی به راهنمای خرید لپ تاپ برنامه نویسی بیندازید تا سخت افزار مناسب را بر اساس نیازتان بشناسید.

پایان یک سفر: نگاه کوتاه به دستاوردها

پس از آشنایی با گیت هاب و امکانات گسترده اش، اکنون می توانید:

• پروژه های خود را با خیال راحت در مخزن میزبانی کنید.
• تاریخچه کامل تغییرات را در دسترس داشته باشید.
• با تیم تان در هر نقطه از دنیا هماهنگ شوید.
• فرایند تست و انتشار را خودکار کنید.

در نهایت، اگر سوالی پیرامون هماهنگی تیمی دارید، مقاله ای مانند «چگونه از دیسکورد برای همکاری بهتر استفاده کنیم» می تواند مکمل خوبی برای درک ابزارهای ارتباطی در کنار گیت هاب باشد. اکنون وقت آن است که مخزن اول خود را بسازید و قدم های بعدی در مسیر توسعه ی نرم افزار را با اطمینان بردارید.

سوالات متداول